Growth Mindset: เรียนรู้ ยืดหยุ่น และพากเพียร
การศึกษาของดร.คารอล สะท้อนให้เห็นถึงผลลัพธ์ที่ตามมาของกรอบความคิดเติบโตที่เชื่อว่า ความ ฉลาดและบุคลิกภาพสามารถพัฒนาได้ ในหนังสือ “ใช้ความคิดเอาชนะโชคชะตา” (Mindset : Changing the way you think to fulfil your potential) การวิจัยของเธอได้แสดงให้เห็นว่า มุมมองที่คนมีต่อตนเองส่ง ผลอย่างมากต่อแนวทางการใช้ชีวิตของคนๆนั้นในระยะยาว กรอบความคิดที่เรามี สามารถกำหนดได้ว่าเรา จะกลายเป็นคนที่เราอยากเป็นหรือไม่ เราจะบรรลุสิ่งที่เราเห็นคุณค่าหรือไม่ และสิ่งนี้จะเกิดขึ้นได้อย่างไร? และกรอบความคิดเติบโต (Growth Mindset) อันเป็นความเชื่อที่เรียบง่ายมีพลังที่จะเปลี่ยนแปลงความคิด ของเราและชีวิตของเราได้อย่างไร?
ดร.คารอล ค้นพบว่าหัวใจสำคัญของสิ่งที่ทำให้ “กรอบความคิดแบบเติบโต” น่าสนใจมาก คือการที่คนที่มีกรอบความคิดเติบโตหลงใหลในการเรียนรู้ มากกว่าที่จะต้องการการยอมรับจากคนอื่น จุดเด่นของ กรอบความคิดเติบโต คือ ความเชื่อมั่นว่าคุณสมบัติของมนุษย์ เช่น ความฉลาดและความคิดสร้างสรรค์และแม้กระทั่งความสามารถในการจัดการความสัมพันธ์ เช่น ความรักและมิตรภาพ สามารถปลูกฝังได้ด้วยความพยายามและมุ่งมั่นลงมือทำ คนที่มีกรอบความคิดแบบนี้ไม่เพียงแต่จะไม่ท้อถอยต่อความล้มเหลวเท่านั้น ใน สถานการณ์ที่เผชิญหน้าความล้มเหลว เขาไม่ได้คิดตำหนิตนเอง หรือตราหน้าตนเองว่า แย่ พวกเขายอมรับความเป็นจริงด้วยความเจ็บปวดว่า สิ่งที่ตนเองทำนั้นล้มเหลว แต่ก็มองว่า ตนเองสามารถทำให้ดีกว่าที่ผ่านมาได้ ด้วยการสรุปบทเรียน เรียนรู้ เพื่อก้าวต่อไป
ดร.คารอลกล่าวว่า “จะเสียเวลาพิสูจน์ซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่าคุณยอดเยี่ยมแค่ไหน ในเมื่อคุณสามารถดีขึ้นได้? ทำไมต้องซ่อนข้อบกพร่องแทนที่จะเอาชนะมัน? ทำไมต้องคอยมองหาเพื่อน คู่หู หรือคนรักที่คอยมาสนับสนุนคุณให้มีความนับถือตนเอง แทนที่จะเป็นคนที่ท้าทายให้คุณเติบโตไปด้วยกัน? จุดเด่นของกรอบความคิดแบบเติบโต คือการที่ทำให้เราเห็นคุณค่าว่า ทำไมเราต้องค้นหาความจริง และ ตั้งใจเรียนรู้สิ่งที่เราต้องการพยายามทำให้สำเร็จ แทนที่จะเสียเวลากับประสบการณ์ที่ยึดเราไว้ให้อยู่กับที่ทั้งประสบการณ์ความสำเร็จที่ได้รับ หรือประสบการณ์ความล้มเหลวที่เราประสบ ทำไมความหลงใหลในการเรียนรู้อย่างไม่ย่อหย่อน ทำให้คนเจริญเติบโตไปไม่ สิ้นสุด และบอกเราว่า “เราสามารถทำอะไรก็ได้ เมื่อเรามีความพยายาม!”
จากการสำรวจหา “คุณลักษณะ” ที่ทำให้นักออกแบบสร้างสรรค์งานประเภทต่างๆประสบความสำเร็จ ด้วยการการสัมภาษณ์นักวิจัยด้านความคิดสร้างสรรค์จำนวน 143 คน ค้นพบว่า คุณลักษณะพื้นฐานที่ทำให้คนประสบความสำเร็จเชิงสร้างสรรค์อันดับแรก คือ “ความคิดยืดหยุ่น” และ “ความพากเพียร” อันเป็นคุณลักษณะจากกรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) ที่บากบั่น อดทน ไม่ยอมเลิกราแม้ประสบความล้มเหลว และพยายามหาแนวทางออกใหม่ ยืดหยุ่นความคิดไปจากเดิมให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้ สถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง และบริบทของสังคมนั่นเอง
ในประเทศอังกฤษได้มีการนำเอากรอบความคิดแบบเติบโต (Fixed Mindset) และกระบวนการพัฒนากรอบความคิดดังกล่าวนี้ไปใช้ในห้องเรียนแล้วพบว่า ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ดังเช่นกรณีศึกษาของโรงเรียนประถมศึกษา Fiske ที่มีนักเรียนหลากหลาย ทั้งนักเรียนที่เริ่มเรียนภาษา อังกฤษและนักเรียนการศึกษาพิเศษ เมื่อผู้บริหารได้นำกรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) มา เป็นวัฒนธรรมของโรงเรียน โดยเริ่มจากการพัฒนากรอบความคิดของครู จัดให้ครูได้เข้าร่วมในการศึกษากรอบความคิดแบบเติบโตและนำไปใช้ในห้องเรียนของโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง เมื่อถึงปีที่สอง Fiske Elementary มีการเติบโตที่น่าทึ่ง มาจากแนวทางปฏิบัติของครูที่มีแนวคิดในการเติบโตและการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมของโรงเรียน
แม้ว่าในความเป็นจริง ความสำเร็จของแต่ละคนนั้นเกิดขึ้นมาได้จากปัจจัยประกอบมากมาย ไม่ว่าจะเป็นโอกาสทางสังคม ระบบโครงสร้างที่เกื้อหนุน และช่วงจังหวะเวลา ซึ่งหมายความว่า ความสำเร็จของคนแต่ละคนที่เกิดขึ้นไม่ได้มาจากความเก่งหรือพรสวรรค์ล้วนๆ แต่คนมีกรอบความคิดเติบโต “ความพยายาม” คือความท้าทายที่ต้องลงมือทำอย่างมานะ อดทน และแม้ว่าในความพยายามไม่ได้นำไปสู่ความสำเร็จในทุกเรื่อง แต่ความการก้าวสู่ความสำเร็จในทุกๆเรื่องมีความพยายามเป็นฐานรากที่หยั่งลึก ความล้มเหลวไม่ใช่หลักฐานหรือตราประทับของความไม่รู้ แต่เป็นเหมือนสปริงบอร์ดที่ขยายความสามารถที่มีอยู่ของเรา เป็นพลังที่ส่งให้เราเข้มแข็ง ส่งผลต่อความมุมานะ และพฤติกรรมมากมายที่นำไปสู่ความสำเร็จ การพัฒนาความสัมพันธ์กับคนที่เรารัก และผู้คนหลากหลายที่อยู่ร่วมกันในสังคม โดยทำให้เรามีความสามารถในการมีความสุขได้จากภายในด้วยกรอบความคิดที่ให้ความสำคัญกับการเรียนรู้เติบโต
ดังนั้น Fixed Mindset และ Growth Mind จึง ไม่เพียงแต่มีความสำคัญในการพัฒนาตนเองและการประสบความสำเร็จในการศึกษาและการทำงาน แต่ยังเป็นกรอบความคิดที่มีผลต่อความสัมพันธ์และความรักอย่างลึกซึ้ง ทำให้เรามีความนับถือตนเอง และมีความ สุขแม้ในยามยากลำบาก อยู่กับความเป็นจริง เรียนรู้ทุกวัน อีกทั้งคอยสนับสนุนให้คนที่ตนรักได้เรียนรู้สิ่ง ใหม่ ๆ และกลายเป็นคนที่ดีขึ้นไปด้วยกันอีกด้วย
อ้างอิง
- Carol S. Dweck, Ph.D., Mindset: The New Psychology of Success, Ballantine Books, December 26, 2007
- Why Do Mindsets Matter?,The Impact of a Growth Mindset, https://www.Mindsetworks.com/ science/Impact
- Maria Popowa, Fixed vs. Growth: The Two Basic Mindsets That Shape Our Lives, HTTPS:// WWW.BRAINPICKINGS.ORG/2014/01/29/CAROL-DWECK-MINDSET/
- ‘Growth Mindset’ changed education forever, https://www.Mindsetworks.com/science/ Teacher-Practices, สืบค้น 7 กย. 2564
- Aneeta Rattan, Catherine Good, Carol S. Dweck, “It’s ok — Not everyone can be good at math”: Instructors with an entity theory comfort (and demotivate) student, https:// scottbarrykaufman.com/wp-content/uploads/2012/02/Rattan-et-al.-2012.pdf
