เมื่อดูพัฒนาการตามวัยของเด็กวัยอนุบาลแล้ว เราจะพบว่าเด็กเล็กมีพัฒนาการทางอารมณ์ รู้จักอารมณ์ความรู้สึกต่างๆ และสามารถควบคุมอารมณ์ได้บ้างแล้ว ลองดูว่าลูกมีพัฒนาการดังนี้หรือไม่
ช่วงวัย 3 ขวบ บอกว่ารักพ่อแม่ คนใกล้ชิดได้ แสดงความดีใจ พอใจ เมื่อทำอะไรสำเร็จ ควบคุมอารมณ์ได้ เมื่อเจอเรื่องที่ไม่ได้ดังใจ ไม่อาละวาดโวยวาย เข้าไปในสถานการณ์ที่ไม่คุ้นเคย เช่น ไปตัดผม ไปหาหมอ ฯลฯ ก็ไม่ถึงกับกลัว เมื่อผู้ใหญ่ปลอบประโลมก็หยุดหรือสงบสติอารมณ์ลงได้บ้าง แบ่งปันการเล่นกับเพื่อนได้
ช่วงวัย 4ขวบ บอกได้ว่าตนเองชอบหรือไม่ชอบอะไร บอกความรู้สึกต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้บอกได้ว่าตนเองมีความสามารถเรื่องใด เมื่อเห็นเพื่อนเสียใจหรือเจ็บก็ปลอบใจได้ ยอมปรับเปลี่ยนบทบาทในการเล่นกับเพื่อนได้หรือไม่สดงอาการหงุดหงิดมากไป แม้จะไม่ชอบใจนัก
5 ขวบ จะบอกความรู้สึกหรือแสดงพฤติกรรมไม่สบายใจ กังวลในบางเหตุการณ์ได้ บอกได้ว่าพฤติกรรมที่ดีของเด็กคนอื่นเป็นอย่างไร บอกได้ว่าคนอื่นจะรู้สึกจากพฤติกรรมของตนเองอย่างไร
พัฒนาการเหล่านี้จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่ได้ทราบว่าลูกมีพัฒนาการทางอารมณ์เหมาะสมกับวัยหรือไม่ การส่งเสริมทักษะ EF ด้านการกำกับควบคุมอารมณ์ ทำได้ผ่านกิจกรรมดังนี้
พ่อแม่เป็นแบบอย่างของการแสดงออกทางอารมณ์ที่สร้างสรรค์ ใจเย็น มีสติ
ฝึกให้เด็กได้พบเจอประสบการณ์หลากหลายนอกบ้าน เพื่อจะได้ฝึกปรับอารมณ์ตนเองกับสถานการณ์
เมื่อคนรอบตัวเป็นทุกข์ เสียใจ หรือบาดเจ็บ พูดคุยกับเด็กให้รู้จักแสดงความรู้สึกห่วงใย ปลอบใจ
ใช้นิทานเป็นเครื่องมือฝึกการควบคุมอารมณ์ หรือแสดงออกอย่างเหมาะสม
ให้เด็กร้องเพลง มีกิจกรรมดนตรี เคลื่อนไหวด้วยความเบิกบานบ่อยๆ ให้มีจิตใจที่ร่าเริง หรือมีกิจกรรมวาดภาพระบายสี เพื่อให้สะท้อนอารมณ์ของเขาออกมา
ฝึกความอดทนรอคอยทีละน้อยๆ
เวลาที่เด็กอารมณ์ดีๆ ให้คุยกับเด็กอย่างมีเหตุผลว่าทำไมจึงไม่ควรใช้อารมณ์อย่างนั้น
ให้เด็กฝึกคิดว่า ถ้าเขาอารมณ์ไม่ดีขึ้นมา เขาควรแสดงออกอย่างไร แล้วเขียนเป็นรูปติดผนังไว้เพื่อเตือนใจเขา
“เด็กเล็กวัย 3 ขวบ เริ่มรู้จักควบคุมอารมณ์ได้เมื่อเจอเรื่องที่ไม่พอใจหรือทำอะไรไม่ได้ดังใจ โดยมีผู้ใหญ่ช่วยปลอบประโลม”
